İzmir Batıgöz Sağlık Grubu Göz Hastalıkları Uzmanı Op. Dr. Hanife Öztürk Kahraman, diyabetin göz sağlığı üzerindeki etkilerinin giderek genç yaşlarda görüldüğünü belirterek önemli uyarılarda bulundu. Özellikle diyabetik retinopati ve makula ödemi gibi ciddi göz hastalıklarının artık 20'li ve 30'lu yaşlardaki bireylerde de sıkça rastlandığına dikkat çekti. Bu durumun, modern yaşamın getirdiği risk faktörleri ve metabolik değişikliklerin hızlanmasıyla ilişkili olduğu vurgulanıyor. Peki, diyabet göz sağlığını nasıl etkiliyor ve gençleri bekleyen riskler neler?

Yanlış Beslenme ve Hareketsizlik: Erken Yaşta Diyabetin Tetikleyicisi

Op. Dr. Hanife Öztürk Kahraman, modern yaşam alışkanlıklarının diyabetin göz üzerindeki etkilerini erken yaşlarda ortaya çıkardığını belirtiyor. Şekerli ve rafine karbonhidratlı gıdaların aşırı tüketimi, paketli ürünler, düzensiz öğünler ve gece geç saatlerde yemek yeme gibi alışkanlıklar kan şekerinin ani yükselmesine neden olarak retina damarlarını olumsuz etkiliyor. Hareketsiz yaşam tarzı ise insülin direncini artırarak diyabetin gelişimini hızlandırıyor. Bu faktörlerin bir araya gelmesiyle retina damarları inceliyor, geçirgenlikleri artıyor ve göz içi dokularda hasar oluşumu hızlanıyor. Uzun süreli ekran maruziyeti, stres ve yetersiz fiziksel aktivite de bu tabloyu daha da kötüleştirebiliyor.

Op. Dr. Kahraman, "Sürekli dalgalanan kan şekeri, gözün en hassas dokularında erken bozulmalara yol açabilir. Bu nedenle beslenme düzeni ve yaşam tarzı, göz sağlığının korunmasında sanıldığından çok daha önemli" ifadelerini kullanarak yaşam tarzının göz sağlığı üzerindeki doğrudan etkisine dikkat çekiyor.

Diyabetik Retinopati: Sinsi İlerleme ve Erken Teşhisin Önemi

Diyabetin göze verdiği en büyük zararlardan biri olan diyabetik retinopati, retina tabakasındaki ince damarların zayıflamasıyla başlıyor. Düzensiz kan şekeri seviyeleri, bu damarlarda genişleme, baloncuk oluşumu, sızıntı ve kanamalara neden olabiliyor. Hastalığın başlangıç aşamasında genellikle hiçbir belirti görülmeyebiliyor ve görme bozukluğu fark edildiğinde retinada ciddi hasarlar oluşmuş olabiliyor.

Op. Dr. Kahraman, "Diyabetik retinopati belirti verdiğinde ilerlemeye başlamış demektir. Bu nedenle şikayet olmasa bile diyabetli hastaların düzenli olarak göz dibi muayenesi yaptırması büyük önem taşıyor" diyor.

• Erken teşhis, hastalığın ilerlemesini durdurabilir.
• Düzenli göz muayenesi hayati önem taşır.
• Kan şekeri kontrolü göz sağlığını korur.

Makula Ödemi ve Diğer Riskler

Diyabetik makula ödemi, retinanın merkez bölgesinde sıvı birikmesiyle oluşuyor ve görme keskinliğini ciddi şekilde bozuyor. Bu durum, görüntülerin bulanıklaşmasına, okuma zorluğuna, yüz tanımada güçlüğe ve detayların kaybolmasına neden olabiliyor. Op. Dr. Kahraman, "Makula ödemi gözün tam merkezini etkilediği için gecikmiş müdahale kalıcı kayıplara yol açabilir. Bu nedenle erken başvuru tedavide büyük fark yaratıyor" uyarısında bulunuyor.

Diyabet sadece retina damarlarını etkilemekle kalmıyor, aynı zamanda katarakt ve glokom gibi hastalıkların oluşumunu da hızlandırabiliyor. Katarakt, diyabetli bireylerde daha genç yaşlarda ve hızlı bir şekilde gelişme eğilimi gösterirken, göz içi basıncındaki dalgalanmalar glokom riskini artırabiliyor. Bu nedenle, diyabet hastalarının düzenli olarak glokom taraması yaptırması da büyük önem taşıyor.

Gelişen teknoloji sayesinde, OCT ve fundus fluorescein anjiografi gibi modern görüntüleme teknikleri, diyabetin gözdeki en ince izlerini bile tespit edebiliyor. Bu sayede hastalık erken evrede yakalanabiliyor ve tedavi kişiye özel olarak planlanabiliyor.

Diyabetik göz hastalıklarında tedavi seçenekleri, hastalığın evresine göre değişiklik gösteriyor. Makula ödeminde göz içi enjeksiyonlar, damarlardaki sızıntıyı kontrol altına almak ve retinadaki şişliği azaltmak için önemli bir yöntem olarak kullanılıyor. İlerlemiş damar hasarında ise lazer tedavisi uygulanabiliyor. Daha ileri evrelerde, özellikle göz içi kanamalarının oluştuğu durumlarda vitrektomi adı verilen cerrahi yöntem devreye girebiliyor. Kataraktın erken yaşta ortaya çıktığı hastalarda ise ameliyat planı mutlaka retina sağlığı ile birlikte değerlendirilmeli.

Diyabet, göz sağlığında geri dönüşü zor hasarlar bırakabilse de, erken tanı sayesinde bu sürecin önüne geçmek mümkün. Önemli olan, hastalığı görme kaybı başlamadan önce yakalamak ve tedaviye başlamak. Unutmayın, düzenli göz muayenesi ve sağlıklı yaşam alışkanlıkları, gözlerinizi diyabetin olumsuz etkilerinden korumanın en etkili yoludur.