İstanbul'un tarihi incisi Ayasofya'nın altında saklanan gizemli tüneller ve dehlizler gün yüzüne çıkıyor! İmparator Jüstinyen'in emriyle 532-537 yıllarında inşa edilen bu muazzam yapının altındaki yeraltı dünyasında hummalı bir çalışma yürütülüyor. Vakıflar Genel Müdürlüğü'nün titiz çalışmaları sayesinde, yıllardır moloz ve toprak altında kalan bu dehlizler ve tüneller yeniden canlanıyor. Hatta, çalışmalar sırasında daha önce bilinmeyen yeni geçitlere ulaşılması, bu keşfi daha da heyecan verici kılıyor. Peki, bu yeraltı dünyası ne zaman ziyaretçilere açılacak? İşte detaylar...

Ayasofya'nın Altındaki Sırlar Aydınlanıyor

Ayasofya Bilim Kurulu Üyesi Prof. Dr. Hasan Fırat Diker, Hürriyet'ten Uygar Taylan'a yaptığı açıklamada, bu önemli gelişmeleri aktardı. Çalışmalara 2020'de yapılan 3 boyutlu altyapı belgeleme işleminin ardından, Kültür Bakanlığı ve Vakıflar Genel Müdürlüğü'nün desteğiyle geçen yılbaşı başlandığını belirten Diker, "Çalışma tamamlandığında, mimarlık tarihi ve arkeoloji açısından büyük katkı sağlayacak bu proje, İstanbul’un görünmeyen güzelliklerini görünür kılacak" dedi. Bu proje ile İstanbul'un tarihi dokusuna yeni bir soluk getirileceği ve Ayasofya'nın bilinmeyen yönlerinin ortaya çıkarılacağı vurgulanıyor.

Ziyarete açılışın çok uzamayacağını müjdeleyen Diker, "Yeraltı yapılarının birbirleriyle olan ilişkileri ortaya çıktıkça yeni mekânlar keşfediyoruz. Her alan ziyarete uygun değil, ancak içine girilebilecek, erişimi mümkün büyük yeraltı bölümleri ziyarete açılabilecek" şeklinde konuştu. Bu açıklama, Ayasofya'nın altındaki bazı bölümlerin ziyaret edilebileceği ve bu tarihi deneyimin yakında mümkün olabileceği anlamına geliyor.

Karmaşık Tüneller Ağı ve Tarihi Yapılar

Prof. Dr. Diker, Ayasofya'nın altındaki yapılarla ilgili şu önemli bilgileri paylaştı:

• Revaklı Avlunun Bodrum Katı: En büyük yeraltı yapılarından biri olan bu alan, 18 ve 19’uncu yüzyıllarda yok olan revaklı avlunun bodrum katı olarak kullanılmış. Eğimli arazi yapısı nedeniyle bodrum olarak değerlendirilen bu kısım, günümüzde en kolay erişilebilen yerlerden biri.
• Eski Yeraltı Mezarı: Kuzeydoğu cephesinde bulunan bu mezar, Ayasofya’dan daha eskiye tarihleniyor. Mimarisi ve çift renkli mermer döşemeleriyle dikkat çeken bu özel alan, ziyaretçilerin ilgisini çekecek önemli noktalardan biri.
• Tüneller Ağı: Bodrum katı ve mezarı birbirine bağlayan, Ayasofya’nın altını ve çevresini saran karmaşık bir tüneller ağı bulunuyor. Çoğunlukla su hatları için kullanılan bu tünellerde terakota su yolları mevcut.

Diker, ziyarete uygun alanların Ayasofya’nın avlusunun altındaki geniş mekânlar ve bunlarla bağlantılı koridorlar olabileceğini belirtiyor. Ayrıca, 4’üncü yüzyıla tarihlenen mezar yapısı da gezilebilecek alanlar arasında. Erişime imkân tanıyan yeraltı yapılarında, belli bir kota çerçevesinde, sınırlı sayıda ziyaretçi erişimi mümkün olacak. Bakanlık gerekli düzenlemeyi yaparak, randevulu sistemle kalabalık oluşmadan girip çıkılmasını sağlayacak.

Ayasofya'nın altındaki bu keşif, İstanbul'un tarihi ve kültürel zenginliğine yeni bir boyut katıyor. Yıllardır saklanan bu sırların gün yüzüne çıkması, hem yerli hem de yabancı turistler için büyük bir ilgi odağı olacak. Bu yeraltı dünyasının ziyarete açılmasıyla birlikte, Ayasofya'nın mistik atmosferi daha da derinleşecek ve ziyaretçilere unutulmaz bir deneyim sunulacak.