İstanbul Üniversitesi'nden bilim insanlarının yaptığı son araştırma, Marmara Denizi kıyılarında yaşayan yaklaşık 1.6 milyon kişinin iklim değişikliği ve deniz seviyesinin yükselmesi gibi faktörler nedeniyle yüksek risk altında olduğunu ortaya koydu. Peki, Marmara Denizi'ni bekleyen tehlikeler neler?

Marmara Kıyılarında Alarm Zilleri Çalıyor

Araştırmacılar, Marmara Denizi'nin yarı kapalı yapısı nedeniyle fırtına, kıyı erozyonu ve deniz seviyesinin yükselmesi gibi olayların bölgede ciddi kayıplara yol açabileceğine dikkat çekiyor. Özellikle İstanbul'un doğu kıyıları, Yalova'nın kuzeyi, Kocaeli'nin güneyi ile Bursa, Balıkesir ve Çanakkale'nin belirli kesimleri en yüksek tehlike seviyelerine sahip. Bu durum, bölgedeki yerleşim alanları ve doğal habitatlar için büyük bir tehdit oluşturuyor.

• Kocaeli: Yüzde 26,5 yüksek riskli nüfus oranıyla öne çıkıyor.
• Yalova: Yüzde 18,4 yüksek riskli nüfus oranıyla dikkat çekiyor.
• Bursa: Yüzde 18,2 yüksek riskli nüfus oranıyla risk altında.
• İstanbul: Marmara Denizi kıyısında yaşayan nüfusun yüzde 12,2'si yüksek risk altında.

Prof. Dr. Cem Gazioğlu, araştırmanın sonuçlarını değerlendirirken, Marmara Denizi kıyılarının iklim değişikliği, deniz seviyesi yükselmesi ve yoğun insan baskısı karşısında giderek daha savunmasız hale geldiğini belirtiyor. Gazioğlu, "Kıyılar savunmasız, riskler büyüyor, çözüm ekolojik ve bütüncül bakışta," diyerek durumun ciddiyetini vurguluyor.

İklim Değişikliği Senaryoları ve Marmara'ya Etkileri

Hükümetlerarası İklim Değişikliği Paneli'nin (IPCC) farklı emisyon senaryolarının değerlendirildiği çalışmada, yüksek emisyon senaryosunda Marmara'nın kapalı yapısı nedeniyle bazı bölgelerde kırılganlığın azaldığı görülse de, araştırmacılar bunun yanıltıcı olabileceğini belirtiyor. Uzun vadede daha şiddetli fırtınalar ve ani deniz seviyesi yükselmeleriyle risklerin artabileceği vurgulanıyor.

Prof. Dr. Gürcan Büyüksalih ise, Marmara Denizi'nde gözlenen bu tablonun yalnızca Türkiye'ye özgü olmadığına dikkat çekiyor. Büyüksalih, "Küresel ölçekte milyonlarca insan, yükselen deniz seviyeleri ve fırtına kaynaklı taşkınların tehdidi altında yaşıyor. Bu nedenle yerel çözümler, aynı zamanda küresel bir sorumluluğun parçası haline geliyor," şeklinde konuşuyor.

Çözüm Ne? Kıyıların Korunması İçin Neler Yapılabilir?

Araştırmacılar, Marmara Bölgesi'nde her kıyı kenti için ayrı uyum ve koruma planları hazırlanması gerektiğini vurguluyor. Ayrıca, deniz çayırları, sulak alanlar ve kıyı ormanları gibi habitatların korunmasının ve bütünleşik kıyı yönetiminin, bölgesel direncin artırılmasında kritik rol oynadığı belirtiliyor. Kıyıların korunması için alınacak önlemler, gelecekteki felaketlerin önlenmesinde büyük önem taşıyor.

Marmara Denizi'nde yaşanan bu gelişmeler, kıyı bölgelerinde yaşayan insanların ve yetkililerin dikkatini çekmesi gereken önemli bir uyarı niteliğinde. İklim değişikliğiyle mücadele, sürdürülebilir kıyı yönetimi ve ekolojik çözümlerle Marmara Denizi'nin ve kıyılarının korunması, gelecek nesiller için hayati önem taşıyor. Unutmayalım ki, bugün atılacak adımlar yarının felaketlerini önleyebilir.