Kuzey Kıbrıs Türk Cumhuriyeti (KKTC) Cumhurbaşkanlığı seçimlerinde CTP Genel Başkanı Tufan Erhürman'ın zaferiyle yeni bir dönem başlıyor. Seçim sonuçlarının açıklanmasının ardından Güney Kıbrıs Rum Yönetimi (GKRY) lideri Nikos Hristodulidis'ten gelen tebrik ve teklif, Kıbrıs sorununa çözüm arayışlarında yeni bir sayfa açabilir mi?

Hristodulidis'ten Erhürman'a Sürpriz Teklif

Nikos Hristodulidis, sosyal medya hesabından yaptığı açıklamada Tufan Erhürman'ı tebrik ederek, en kısa sürede görüşme talebinde bulundu. Hristodulidis, Birleşmiş Milletler (BM) Genel Sekreteri Antonio Guterres'in taahhütleri çerçevesinde, Kıbrıs sorununun çözümüne yönelik müzakerelerin Crans Montana'da kaldığı yerden yeniden başlatılması için çaba göstermeye hazır olduğunu vurguladı. Bu açıklama, Kıbrıs'ta uzun süredir devam eden çözümsüzlüğe bir umut ışığı olabilir mi?

Hristodulidis açıklamasında şu ifadelere yer verdi:

"Birleşmiş Milletler Genel Sekreteri Sayın Antonio Guterres'in açıkladığı taahhüt çerçevesinde, Kıbrıs sorununun çözümüne yönelik esaslı müzakerelerin Crans Montana'da kesintiye uğradığı noktadan itibaren yeniden başlatılmasına yönelik çabalara katkıda bulunmaya hazır olduğumu, güçlü siyasi irademi ve kararlılığımı yineliyorum. Bu doğrultuda, Genel Sekreter tarafından duyurulan önümüzdeki gayrı resmi genişletilmiş toplantı, sürecin yeniden başlatılması için önemli bir fırsat teşkil etmektedir. Kıbrıs sorununun çözümü Birleşmiş Milletler kararları, Güvenlik Konseyi kararları ve Kıbrıs Cumhuriyeti'nin üyesi olduğu ve olmaya devam edeceği Avrupa Birliği'nin ilke ve değerleri temelinde olmalıdır."

Crans Montana Süreci Neydi?

Crans Montana süreci, 2017 yılında İsviçre'de BM gözetiminde düzenlenen ve Kıbrıs sorununa kalıcı çözüm bulmayı amaçlayan son kapsamlı müzakere süreciydi. Taraflar, adanın siyasi eşitliği, güvenlik düzenlemeleri ve garantörlük sistemi gibi kritik başlıklarda yoğun görüşmeler yürütmüştü. Ancak Türkiye, Yunanistan, Birleşik Krallık, KKTC ve GKRY'nin katıldığı bu zirve, anlaşmazlıkların giderilememesi nedeniyle sonuçsuz kalmıştı.

Crans Montana'daki barış görüşmelerinin başarısızlıkla sonuçlanmasının ardından Türkiye ve KKTC, "iki devletli çözüm" dışında bir seçeneği kabul etmeyeceklerini belirtmişti. Crans Montana'daki görüşmeler, "federasyon" temelli müzakerelerdi.

Kıbrıs Sorunu: Tarihsel Arka Plan

Kıbrıs sorunu, adada yaşayan Türk ve Rum toplumları arasındaki anlaşmazlıklardan kaynaklanmaktadır. 1974 yılında Türkiye'nin gerçekleştirdiği askeri müdahale sonrasında ada ikiye bölünmüş ve KKTC kurulmuştur. Ancak KKTC, Türkiye dışında hiçbir ülke tarafından tanınmamaktadır. Yıllardır süren müzakerelere rağmen, Kıbrıs sorununa kalıcı bir çözüm bulunamamıştır.

• 1960: Kıbrıs Cumhuriyeti'nin kuruluşu
• 1974: Türkiye'nin askeri müdahalesi ve adanın bölünmesi
• 1983: KKTC'nin ilanı
• 2004: Annan Planı referandumu (Rumların reddi)
• 2017: Crans Montana müzakerelerinin başarısızlığı

Kıbrıs sorunu, Doğu Akdeniz'deki enerji kaynakları, güvenlik ve bölgesel istikrar gibi birçok faktörü etkilemektedir. Bu nedenle, sorunun çözümü sadece Kıbrıs'taki toplumlar için değil, tüm bölge için büyük önem taşımaktadır.

Tufan Erhürman'ın Cumhurbaşkanı seçilmesi ve Nikos Hristodulidis'in teklifi, Kıbrıs sorununda yeni bir dönemin başlangıcı olabilir. Ancak, geçmişteki başarısız müzakere süreçleri ve taraflar arasındaki derin görüş ayrılıkları göz önüne alındığında, çözümün kolay olmayacağı açıktır. Yine de, diyalog ve işbirliği yoluyla, Kıbrıs'ta kalıcı bir barışın sağlanması umudu her zaman canlı tutulmalıdır.