Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankası (TCMB),"Yabancı Para Mevduatta Son Dönem Gelişmeler" başlıklı bir analiz yayınladı. Bu analizde, 2025 yılında yabancı para (YP) mevduatında yaşanan artışın nedenleri detaylı bir şekilde incelendi. Analize göre, parite ve altın fiyatlarındaki yükseliş bu artışta önemli bir rol oynadı. Ancak, Kur Korumalı Mevduat (KKM) hesaplarının sonlandırılması ve yatırım amaçlı altın alımları da YP mevduatını etkileyen faktörler arasında yer aldı.

Döviz Mevduatındaki Artışın Nedenleri

TCMB'nin analizinde, YP mevduatındaki artışın temel nedenleri şöyle sıralandı:

• Parite Etkisi: Özellikle avro/dolar paritesindeki yükseliş, avro cinsinden mevduatların değerini artırdı.
• Altın Fiyatları: Altın ons fiyatındaki önemli artış, yatırımcıların altın talebini yükseltti ve altın mevduatlarını artırdı.
• KKM Hesapları: KKM hesaplarının sonlandırılmasıyla birlikte, bu hesaplardaki dövizin bir kısmı YP mevduatına yöneldi.

Analizde dikkat çeken bir nokta ise, parite ve fiyat etkisinden arındırılmış YP mevduatın sınırlı bir artış göstermesi. Bu durum, TL'ye olan güvenin hala devam ettiğini gösteriyor.

Altın Mevduatındaki Yükseliş

Analize göre, küresel altın fiyatlarındaki yükseliş, yatırımcıların tercihlerini etkileyerek altın mevduatlarında önemli bir artışa neden oldu. Özellikle Eylül ve Ekim aylarında altın getirilerinin diğer finansal ürünlerin üzerinde olması, bu talebi daha da artırdı. Altın mevduatı 2024 sonundan bu yana yaklaşık 76 ton arttı.

TCMB'nin analizinde şu ifadelere yer verildi: "YP mevduatı altın fiyatının doğrudan etkisinin dışında artıran bir diğer unsur da küresel altın fiyatındaki yükselişin mudilerin yatırım tercihlerinde etkili olmasıydı."

KKM'nin Döviz Piyasasına Etkisi

KKM hesaplarının sonlandırılması, döviz piyasasında önemli bir hareketliliğe neden oldu. KKM bakiyesi aynı dönemde 29 milyar dolar azalarak 4 milyar doların altına geriledi. Ancak, bu hesaplardan dövize dönüş oranı, özellikle Ağustos ayında gerçek kişiler için yenileme ve yeni hesap açma işlemlerinin sonlandırılmasıyla arttı. Dövize dönüş oranının artmasında, bu hesaplarda kalan mudilerin döviz eğilimlerinin daha yüksek olması etkili oldu.

TCMB, KKM hesaplarından dövize dönüşün sınırlı kalması için TL'ye geçiş hedefleri gibi adımlar atılabileceğini, ancak finansal istikrar ve piyasa işleyişi gözetilerek makroihtiyati çerçevede sadeleşmeye gidildiğini belirtti.

Analizde şu önemli tespitlere yer verildi:

• KKM hesaplarından dövize dönüş Ağustos-Ekim döneminde 7,9 milyar ABD doları oldu.
• Kasım ayından sonra KKM hesaplarının büyük oranda kapanmış olacağı öngörülüyor.

TL Mevduatının Durumu

Altın fiyatlarındaki hızlı artışa rağmen, TL mevduat payı tarihsel ortalamaları seviyesinde kalmaya devam ediyor. Bu durum, hanehalkı ve şirketler kesiminde TL varlık tercihinin büyük ölçüde korunduğuna işaret ediyor.

Sonuç olarak, TCMB'nin "Yabancı Para Mevduatta Son Dönem Gelişmeler" analizi, döviz piyasasında yaşanan hareketliliğin nedenlerini ve etkilerini detaylı bir şekilde ortaya koyuyor. Parite ve altın fiyatlarındaki yükselişin YP mevduatını artırdığı, ancak TL'ye olan güvenin de hala güçlü olduğu görülüyor. KKM hesaplarının sonlandırılması sürecinin de döviz piyasasını etkilediği, ancak bu etkinin sınırlı kaldığı belirtiliyor. Bu gelişmeler, Türkiye ekonomisinin genel durumu ve yatırımcı davranışları hakkında önemli ipuçları sunuyor.