İyot eksikliği önlenebilir zeka geriliğinin en önemli nedeni

Her yıl haziran ayının ilk haftası (1-7 Haziran) ‘İyot Yetersizliği Hastalıklarının Önlenmesi Haftası’ olması münasebetiyle, bu hafta konu hakkında sizleri bilgilendirmek istedim. Yaşadığımız bu yüzyılda İyot eksikliği halen önemli bir dünya sorunudur. Dünya Sağlık Örgütü (WHO) verilerine göre dünyada 2 milyarı aşkın kişi iyot eksikliği ile karşı karşıya ve bunlardan 30 milyon çocuk beyin hasarı dahil ciddi semptomlara maruz kalıyor.

İyot eksikliği önlenebilir zeka geriliğinin en önemli nedenidir. Yapılan araştırmalar son yıllarda insanlarda iyot düzeylerinin yüzde 50 azaldığını gösteriyor.

İyotu bu kadar önemli kılan nedir?

İyot tiroid hormonlarını üretimi için mutlak gerekli olan bir mikromineraldir. Tiroid hormonları vücudun orkestra şefi gibidir. İyot eksikliği ile tiroid bezinden yeteri kadar tiroid hormonu salınamaz. Vücudun, beynin ve üremenin tam ve sağlıklı çalışması için olmazsa olmazı olan bu tiroid hormonlarının yetersizliği, hem zeka hem de bedensel gelişme geriliğine neden olur.

İyot eksikliğinin belirtileri nelerdir?

-Kan yağları yüksekliği
-Kilo alma
-Saçlarda dökülme
-Ciltte kuruluk
-Kas yorgunluğu
-Unutkanlık
-Konsantrasyon bozukluğu
-Adet düzensizlikleri
-Soğuğa tahammülsüzlük
-Kabızlık
-Nefes darlığı
-Depresyon

İyot eksikliğinin nedenleri nelerdir?

İyot en fazla deniz ürünlerinde ve sularda bulunur. Ancak dünyamızdaki doğal felaketlerden olan toprak erozyonları ve seller doğal sulardaki iyot miktarının düşmesine neden olmuştur. İyot bazı besinlerde doğal olarak bulunsa da, İyottan fakir toprakta yetişen bitkilerden ve onlarla beslenen hayvanlarda bu nedenle iyot miktarı düşük oluyor.

Özellikle;

-Gebeler,
-Doğurkanlık çağındaki kadınlar,
-Bebekler ve çocuklar iyot yetersizliğinde hedef kitledir. Çünkü yetersiz iyot, guatr sıklığını artırmakla birlikte, düşük ve ölü doğum riskini artırmaktadır. Yine iyot eksikliği çocuklarda IQ’da 10-15 puan düşmeye neden olur.

Dünya Sağlık Örgütü (WHO)’ne göre belirlenen günlük iyot ihtiyacı,

0-5 yaş arası: 90 mikrogram/gün
6-12 yaş arası: 120 mikrogram/gün
Yetişkinlerde: 150 mikrogram/gün
Hamilelerde ve emziren annelerde: 200 mikrogarm/ dür.

İyot eksikliğine karşı alınacak önlemler nelerdir?

İyotlu tuz kullanımı iyot eksikliğini tamamlıyor gibi görünse de, tuz kısıtlaması ve hava, ısı, nem ve pişirme sırasında yemeğe eklenme zamanı iyot yetersizliğine sebep olabiliyor.

İyot içeriği en fazla olan ürünler, deniz ürünleridir. Deniz bitkilerinde, balık ve kabuklu deniz hayvanlarında bolca bulunur. Eğer yetiştikleri toprakta yeteri kadar iyot varsa kuruyemiş, baklagiller, turp, şalgam, sarımsak ve soğanda iyi birer iyot depolarıdır. Bunun dışında süt ürünlerinde de iyot bulunmaktadır.

Evet sevgili okurlar, çocuklarımızda bir konsantrasyon bozukluğu bizi iyot eksikliği konusunda uyarıcı olmalıdır.
İyotun önemiyle beraber önümüzdeki haftalarda yine toplumumuzda oldukça sık rastlanan tiroid hastalıkları yazı dizime başlayacağım.

Hepinize Covid’den uzak sağlıklı günler dilerim.