Hedef 10 yılda 2.4 milyon çocuk, 32 milyar TL tasarruf

Çocukları için para biriktirmek isteyen anne babalara yeni bir seçenek sunuluyor. Şu an çocukları adına mevduat hesabı veya konut hesabı açabilen ebeveynler, bireysel emeklilik sisteminde (BES) de çocukları için para biriktirebilecekler.

Bu amaçla, TBMM Plan Bütçe Komisyonu’nda kabul edilen kanun teklifi ile 4632 Sayılı Bireysel Emeklilik Tasarruf ve Yatırım sistemi Kanunu’nda yer alan “Bireysel emeklilik sistemine fiil ehliyetine sahip kişiler katılabilir” cümlesi yürürlükten kaldırılıyor. BES’e girişte hiçbir yaş sınırı olmayacak. Anne babalar çocukları dünyaya gözünü açtığı andan itibaren onların adına açacakları BES hesabına tasarruf yapmaya başlayacaklar.

HEDEF 10 YILDA 2.4 MİLYON ÇOCUK

Sigortacılık ve Özel Emeklilik Düzenleme Denetleme Kurumu (SEDDK) Başkanı Türker Gürsoy, Plan Bütçe Komisyonu’nda milletvekillerinin sorularını yanıtlarken, bireysel emeklilik sisteminde yer alan katılımcılarla gerçekleştirdikleri ankete göre on yılda yaklaşık 2.4 milyon 18 yaş altı vatandaşın sisteme katılacağını öngördüklerini söyledi. Bunun ihtiyatlı senaryoya göre yapılan bir hesaplama olduğunu kaydeden Gürsoy, ankete katılanların yüzde 54.1’inin çocukları için ödeme yapmayı tercih edeceklerini, çocukları için BES hesabı açacaklarını belirttiğini anlattı. Gürsoy, tahminlere göre, on yıllık sürede 18 yaş altı çocuklar için açılan BES hesaplarında 32 milyar liralık birikim sağlanacağını, devletin bu süredeki net katkısının da 5 milyar lira dolayında olacağını kaydetti.

Gürsoy, 5 milyar liralık devlet katkısını nasıl hesapladıklarına dair bir soru üzerine, mevcut BES katılımcı davranışlarını örnek verdi. Gürsoy, bugüne kadar BES’e 25.6 milyar liralık devlet katkısı ödenmiş olmasına karşın, sistemden erken çıkanlardan dolayı bunun 8 milyar lirasının hazineye geri döndüğünü anlattı.

18 YAŞ ALTINA BES NASIL İŞLEYECEK?

Bireysel emeklilik sisteminde 18 yaş altına yönelik şimdilik bir değişiklik yapılmadı. Mevcut sistem 18 yaş altındaki çocuklara da aynı şekilde uygulanacak.

100 TL’YE KARŞILIK 25 TL DEVLET KATKISI

Anne babaların çocukları için BES hesabına yatıracakları her 100 TL’ye karşılık devlet de 25 TL katkıda bulunacak. Devlet katkısı aylık olarak yatırıldığı için hazine bonosu ve devlet tahvillerinde nemalandırılarak faiz geliri elde edilecek.

Devlet katkısı brüt asgari ücretin yüzde 25’ine kadar sağlanıyor. Örneğin, 2021 yılında aylık 3.577 TL yatırılan hesaba devlet de her ay 894 TL katkıda bulunacak. Bir kişi için yapılabilecek yıllık devlet katkısı tutarı 10 bin 700 liraya kadar ulaşacak.

DEVLET KATKISINA NASIL HAK KAZANILACAK?

Devlet katkısı her ay düzenli olarak hesaba yatırılacak. Sistemden erken çıkanlar, devlet katkısını eksik alacak. En az üç yıl sistemde kalanlar devlet katkısı hesabındaki tutarın yüzde 15’ine, altı yıl sistemde kalanlar yüzde 35’ine, on yıl sistemde kalanlar ise yüzde 60’ına hak kazanacaklar. 56 yaşına kadar bekleyenler ise devlet katkısının yüzde 100’ünü alabilecekler. Vefat veya maluliyet halinde de devlet katkısının tamamı ödeniyor.

Vatandaşın BES’e yatırdığı paradan elde edilen gelirden ise sistemden çıkarken vergi kesiliyor. Vefat veya emeklilik halinde yüzde 5, on yılı doldurduktan sonra çıkılması halinde yüzde 10, on yılı doldurmadan çıkılması halinde ise yüzde 15 oranında stopaj kesiliyor. Vergi sadece nemadan alınıyor. Örneğin vatandaş sisteme 100 bin lira yatırdı, buna karşılık 200 bin lira nema elde etti ise vergi kesintisi 200 bin liralık tutar üzerinden yapılıyor. Anaparadan vergi kesilmiyor.

BES’te emekliliğe 56 yaşında hak kazanılacak. Emekliliğe hak kazanan kişi BES hesabındaki birikimlerinin bir program dahilinde (örneğin on yılda eşit taksit halinde) ödenmesini isteyebileceği gibi, toplu olarak çekebilecek veya ömür boyu emekli aylığı şeklinde ödenmesini talep edebilecek.