Orucu bozan ve kaza gerektiren haller nelerdir? DİYANET AÇIKLADI: Orucu bozmayan durumlar nelerdir?

Ramazan ayında merak edilen konuların başında orucu bozan durumlar ve orucu bozmayan durumlar gelmektedir. Ülkemizde vatandaşlar orucu bozan şeylere dikkat etse de, genellikle konu sağlık olduğunda bahsi geçen durumun oruca bir engel teşkil edip etmediği konusunda tereddüt yaşanmaktadır. Peki Orucu bozan durumlar nelerdir? Kaza gerektiren durumlar nelerdir? İşte haberin detayları…

ORUUCU BOZAN DURUMLAR NELERDİR?

Orucun temel unsuru, yeme, içme ve cinsel ilişkiden uzak durmak, nefsi bunlardan mahrum bırakmak olduğu için, oruçlu iken bunlar ve bu anlama gelecek davranışlar orucu bozar. Yemek ve içmek, yenilip içilmesi mûtat olan her şeyi kapsamı içine alır. Sigara, nargile gibi keyif veren tütün kökenli dumanlı maddeler ile uyuşturucular ve tiryakilik gereği alınan tüm maddeler oruç yasakları kapsamına girer (İbn Âbidîn, Reddü’l-muhtâr, III, 386-387). Her ne sebeple olursa olsun, ağızdan alınan ilaçlar da aynı hükme tabidir.

ORUCU BOZAN ŞEYLER NELERDİR? BOZMAYAN DURUMLAR NELERDİR?

Unutarak Yemek İçmek: Unutarak yemek içmek orucu bozmaz. Oruçlu olduğu hatırladığı an hala yiyip içmeye devam ederse oruç bozulur

Oruçlu Olduğunu Unutup Yiyen Kişiye Oruçlu Olduğunu Hatırlatmak Gerekli Midir: Oruçlu olduğunu unutup yiyip içen kişi eğer yaşlı, hasta, zayıf ve oruç tutmaya gücü olmayan kişiyse onu gören kişi oruçlu olduğunu hatırlatmamalı, bunun dışındaki kişilere mutlaka hatırlatmalıdır

Eşlerin Oruçlu İken İlişkilerinin Sınırı Ne Olmalıdır: Eşler dahi olsa Ramazan’da oruçlu olduğunu bile bile cinsel ilişkide bulunmakla oruç bozulur, hem kaza ve hem de kefaret gerekir. Eşlerin birbirlerini öpmeleri veya sarılmalarıyla oruçları bozulmaz.

Oruçluyken Cünüp Olarak Sabahlamanın Günahı Varmı: Oruçlu iken rüyada ihtilam olmak yani meninin akması orucu bozmaz, gusletmeyi geciktirerek cünüp olarak sabahlamak da orucu bozmaz ve zarar vermez.

Oruca Niyetlenen Bir Kadın Gün İçinde Âdet Görmeyesi hali: Oruca niyetlenen bir kadın, gün içerisinde âdet görmeye başlarsa orucunu bozmalıdır, temizlenince bu günün orucunu da kaza etmelidir.

Ağız Kokusunu Önlemek İçin Ağız Spreyi Kullanmak Veya Sakız Çiğnemek:

Ağız ve burundan vücuda girip mideye ulaşan her şey orucu bozar. Bu nedenle, ağız kokusunu engellemek ve diş ağrısını gidermek amacı ile ağza sıkılan sprey veya herhangi ilaçlar yutulur da mideye ulaşırsa orucu bozar, yutulmazsa bozmaz. Sakız içerisinde tükürükle çözülen maddelerin bulunmasından dolayı, ne kadar dikkat edilirse edilsin bunların yutulmasından kaçınmak zor olduğundan, bu tür sakız çiğnemek orucu bozar.

Makyaj Yapmak Ve Saç Boyamak: Oruç, bir şey yemek, içmek ve cinsel ilişkide bulunmaktan dolayı bozulur. Bu sebeple makyaj, saç boyamak ve saç bakımı gibi etkenler orucu bozmaz.

Sigara İçmek Ve Nikotin Bandı: Sigara içmek orucu bozar ancak nikotin bandı orucu bozmaz.

Şeker Hastalarının Uyguladıkları İnsülin İğnesi: Şeker hastalarının kullandıkları insülin iğnesi gıda ya da uyarıcı olmadığı için orucu bozmaz.

Göz Damlası: Göze damla damlatmak yeme içme yani gıdalanma anlamı da taşımadığından dolayı orucu bozmaz

Anestezi: Suni teneffüs yolu ile yapılan Lokal anestezi (sınırlı uyuşturma) orucun sıhhatine engel değildir. Bölgesel veya genel anestezide serum kullanıldığı için oruç bozulur.

Kulak Damlası Damlatılması Veya Kulağın Yıkattırılması: Kulak ile boğaz arasında bir kanal var ancak kulak zarı bu kanalı tıkar, bu sebeple ilaç boğaza ulaşmaz. Bu durumda kulağa damlatılan ilaç ve yıkama esnasındaki su orucu bozmaz. Fakat kulak zarı delik ise, kulak damlası ve kulak yıkattırılırken suyun mideye ulaşması mümkündür. Bu itibarla, ilacın ya da yıkama sırasında suyun mideye ulaşması hâlinde oruç bozulur

Fitil Kullanmak, Lavman Yaptırmak: Kadınların fercinden ya da makattan fitil almak yemek ve içmek anlamına gelmediği için, orucu bozmaz.

Lavmanda iki farklı yöntem bulunur; birinci yöntem, kalın bağırsaklarda su, glikoz ve bazı tuzlar emildiği için, gıda içeren sıvının bağırsaklara verilmesi veya orucu bozacak kadar su emilecek şekilde verilen suyun bağırsakta kalması halinde oruç bozulur. İkinci yöntemde bağırsaklara tazyikli su verilip bekletilmeksizin bağırsakların hemen temizlenip bağırsaklara verilen su ile birlikte dışkının dışarıya atılmasıdır. Bu işlemde emilen su da çok az olduğu için oruç bozulmaz.

Diyaliz Uygulamalarında: Hastaya herhangi bir sıvı maddesi verilmeden gerçekleştirilen hemodiyalizde oruç bozulmaz. Ancak vücuda gıda içerikli sıvı verilen diyalizlerde oruç bozulur

Trombosit Temini İçin Kan Vermek: Normal kan verme yöntemiyle trombosit alımında sadece kan vermek söz konusu olduğundan oruç bozulmaz. Yalnız aferez cihazı yardımıyla trombosit alımında ise kan bağışçısının bir kolundan cihaz vasıtasıyla kan çekilir ve kandaki trombositler cihaz içinde ayrıştırılarak diğer koldan bağışçıya tekrar geri verilir; kanın pıhtılaşmaması için de cihazın içi iki farklı serum yüklenir. Vücuda kan ile birlikte serumda verildiği bu uygulama orucu bozar.

Anjiyo Yaptırmak: Gerek anjiyografi, gerekse anjiyoplasti operasyonlarında yemek ve içmek anlamı bulunmadığından, oruç bozulmaz

Biyopsi Yaptırmak: Tahlil amacıyla vücudun herhangi bir organından parça alınması (biyopsi),orucu bozmaz

Kalp Hastalarının Kullandıkları Dilaltı Hapı: Bazı kalp rahatsızlıklarında dilaltına konulan hap ağız içinde emilip yok olduğundan mideye bir şey ulaşmamaktadır. Bu itibarla, dilaltı hapı kullanmak orucu bozmaz

Burun Damlası: Bu işlem yeme içme yani gıdalanma anlamı taşımadığından dolayı burun damlası orucu bozmaz

Akupunktur Tedavisi: Akupunktur yaptırmak orucu bozmaz.

Oruçlu İken Kan Vermek Ve Vücuda Kan Almak: Ramazan’da oruçlu iken kan verenin orucu bozulmaz Vücuda kan almak ise, beslenme, gıda alma kapsamına girdiği için orucu bozar.

Merhem Ve İlaçlı Bant Kullanmak: Cilde sürülen krem, ilaçlı banttaki ilacı vücudun emişi, çok az ve yavaş olmaktadır. Ayrıca bu işlem, yeme içme anlamına da gelmediğinden dolayı deri üzerine sürülen merhem, yapıştırılan ilaçlı bantlar orucu bozmaz

Astım için kullanılan Sprey Ve Astım İlacı: Astım hastaları, soluk almayı rahatlatacak özel spreyi ağızlarına püskürterek oruç tutabilirler. Ağza püskürtülen bu ilaçlar yutulmadığı sürece orucu bozmaz.

Diş Kanaması Ve Diş Yarasından Çıkan Kanın Tükürük İle Yutulması: Diş kanaması orucu bozmaz. Yalnız dişten çıkan kan, karıştığı tükürüğe eşit veya daha fazla ise yutulması hâlinde oruç bozulur ve kaza edilmesi gerekir.

Denize Girmek Veya Yıkanmak: Ağız ve burundan su kaçırmamak kaydıyla denize girmekle oruç bozulmaz.

Diş Fırçalamak: Boğaza su kaçırmadan ve yutmadan ağzı su ile çalkalamak orucu bozmadığı gibi bu şekilde diş fırçalamakla da oruç bozulmaz

Kusmak: Miktarı ne olursa olsun kendiliğinden gelen kusuntu orucu bozmaz.

Aynı şekilde mideden aniden ağza yükselip tekrar mideye dönen kusmuk oruca zarar vermez. Kişinin bile isteğe ağız dolusu kusması durumunda oruç bozulur.

RAMAZAN ORUCUNU BOZUP, YALNIZ KAZA GEREKTİREN ŞEYLER:

1- Boğaza kar ve yağmur kaçması,

2- Astım spreyi kullanmak,

3- Zorla bozdurulmak,

4- Buruna sıvı ilaç koymak,

5- Burnuna kolonya çekmek, [Koklamak bozmaz.]

6- Mukimken oruca başlayıp, sefere çıkınca yiyip içmek,

7- Ud ağacının, amberle tütsülenip dumanının çekilmesi,

8- Başkasının içtiği sigara dumanını isteyerek çekmek,

9- Kulağın içine ilaç damlatmak, kulağı ilaçlı suyla yıkamak,

10- Derideki açık yaraya konan sıvı veya katı ilacın sindirim yoluna girmesi,

11- Vücuda ilaç şırınga etmek,

12- İsteyerek, zorlayarak ağız dolusu kusmak,

13- Dişi kanayanın ağzındaki kanı yutması veya tükürükle eşit miktarda karışık kanı yutması,

14- İmsak vaktinin bittiğini bilmeden yiyip içmek,

15- Güneş battı zannederek orucunu bozmak,

16- Dişlerin arasında kalan nohut kadar şeyi yutmak,

17- Buruna çekilen suyun ağızdan çıkması,

18- Abdest alırken boğaza su kaçması, [Hanbelî’de bozmaz.]

19- Kâğıt, taş, pamuk, ot, pişmemiş pirinç gibi ilaç ve gıda olmayan şeyi yutmak,

20- Makattan veya kadınların önden fitil kullanması,

21- Oruçlu olduğunu unutup yediğinde, orucu bozuldu sanarak, bilerek yemeye devam etmek,

22- İmsak vaktinden sonra niyet edenin, gün içinde orucunu kasten bozması,

23- Denize girince veya guslederken makattan su girmesi, [Hanbelî’de bozmaz.]

24- Dil altına konan ilacı emmek,

25- Makata konan pamuğun veya başka şeyin hepsinin içeri girmesi,

26- Vücuda giren ultrason veya endoskopi cihazında ilaç, merhem olması,

27- Lavman yaptırmak, [Mâlikî’de bozmaz.]

28- Özel olarak su buharı teneffüs etmek,

29- Burundan genze giden kanı yutmak,

30- Bayılanı ayıltmak için veya uyuyanın ağzına su akıtmak,

31- Açlığa veya susuzluğa gerçekten dayanamayarak yiyip içmek. [Kefaret gerekip gerekmeyeceğini bilmeyen, ihtiyaten küçük bir kağıt parçasını veya çiğ pirinç tanesini susuz yutarak orucunu bozmalı. Sonra yiyip içebilir.]

32- Basur memesinin, taharetlendikten sonra, ıslak olarak içeriye girmesi,

33- Mastürbasyon yapmak,

34- Yaş parmağı, ön veya arka tarafa sokmak, [Hanbeli’de bozmaz.]

35- Seferde iken kasten orucunu bozana kefaret gerekmez, sadece kaza gerekir. Çünkü seferde oruç tutmak farz değildir.

36- Kasten orucunu bozan, sonradan oruç tutmamayı mubah kılacak bir hâl başına gelse, mesela kadının hayzı başlasa yahut oruç tutamayacak kadar hastalansa yalnız kaza gerekir. Fakat orucunu bozup sefere çıksa, kefaret gerekir; çünkü sefere çıkmak semavi bir özür değildir.

37- Oruçlunun ağzına giren gözyaşı veya ter, çok olur da, tuzluluğunu ağzının her yerinde duyar ve yutarsa orucu bozulur. Yutmayıp tükürürse bozulmaz.