‘Çocukların verilerini yeterli bilgi vermeden toplayıp kullanıyor’

İngiltere Çocuk Komisyonu’nun eski üyesi Anne Longfield, TikTok aleyhine dava açtı. Davada, TikTok’un, çocukların telefon numaraları, videoları, konumları ve biyometrik bilgileri gibi verileri uygulama aracılığıyla “yeterli uyarıda bulunulmadan” topladığı iddia ediliyor.

TikTok’un bu bilgileri toplarken yeterince şeffaf davranmadığı, yasanın gerektirdiği izinleri almadığı ve bu bilgilerin nasıl kullanılacağıyla ilgili ebeveynleri ve çocukları bilgilendirmediği savunuluyor.

İngiltere ve Avrupa Birliği’nde vídeo paylaşma uygulamasını kullanan milyonlarca çocuk adına açılan davada TikTok suçlu bulunursa, etkilenen çocukların her biri adına firmadan tazminat talep edilebilecek.

TikTok: İddialar dayanaksız

TikTok ise iddiaların “dayanaksız” olduğunu savunarak yargı önünde bununla mücadele edeceklerini bildirdi.

İddialara ilişkin açıklama yapan TikTok, “Gizlilik ve güvenlik TikTok’un ilk sıradaki öncelikleridir. Tüm kullanıcılarımızı ve özel olarak genç kullanıcıları korumak için bu yöndeki politikalarımızı, süreçlerimizi ve teknolojimizi güçlendirdik” dedi.

Video paylaşma uygulaması TikTok’un dünya genelinde 800 milyonun üzerinde kullanıcısı bulunuyor. Uygulamanın çatı şirketi ByteDance, geçtiğimiz yıl büyük kısmı reklam gelirlerine dayanan 37 milyar dolarlık kâr açıkladı.

‘Perde gerisinde kötü niyet var’

25 Mayıs 2018’den bu yana uygulamayı kullanan çocuklar adına dava açan Longfield, BBC’ye yaptığı açıklamada, özellikle TikTok’a odaklandığını çünkü uygulamanın “haddini aşan” bir veri toplama politikasına sahip olduğunu söyledi:

“TikTok bu zor yılda çocukların arkadaşlarıyla temas kurmasına da yardım eden çok yaygın bir sosyal medya platformu. Öte yandan, eğlenceli şarkların ya da dansların perde gerisinde çok daha kötü niyetli bir şey var.”

Longfield, uygulamanın “ebeveynleri kasıtlı ve başarılı şekilde kandırdığı” iddiasında bulunarak, hangi verilerin toplandığı hakkında ailelerin bilgi sahibi olma haklarının bulunduğunu söyledi.

Davanın avukatlığını yapan Scott and Scott adlı hukuk bürosundan Tom Southwell, TikTok’un veri toplama süreçlerinin “İngiltere ve AB’nin verilerin korunması yasalarıyla ciddi şekilde çeliştiği” görüşünde:

“TikTok ve ByteDance’in reklam gelirleri kullanıcılarından topladığı kişisel verilere dayanıyor. Bunlar arasında çocuklar da var. Yasal yükümlülüklere ve çocukları koruma yönündeki ahlaki sorumluluklarına uymadan bu bilgilerden kâr elde etmeleri kabul edilemez.”

TikTok daha önceden de benzer bir suçlamayla yargı önüne çıkmıştı.

2019’da ABD’deki Federal Ticaret Komisyonu, çocukların verilerini toplama süreçlerinden ötürü firmaya 5,7 milyon dolar ceza kesmişti.

TikTok, Güney Kore ve İngiltere’de de aynı suçlamalarla ceza almıştı.

İngiliz medya denetim kurumu Ofcom, 13 yaşından küçüklerin kullanmasına izin verilmediği söylenen TikTok’un İngiltere’de 8-12 yaş aralığındaki çocukların yüzde 44’ü tarafından kullanıldığını belirtiyor. Çocuklar yaşlarını farklı bildirerek uygulamaya giriş yapabiliyor.

2019’da BBC’nin yürüttüğü bir araştırma, TikTok’ta çocukların TikTok ünlülerinden gerçek para karşılığı bir şeyler satın almaları yönünde baskı gördüklerini ortaya çıkarmıştı.

Ünlüler bunun karşılığında çocuklara telefon numaralarını verme veya özel mesaj gönderme gibi vaatlerde bulunuyordu.

BBC’nin haberinin ardından para gönderme özelliği yetişkinlerle sınırlandırılmıştı.